برای طراحی یک برنامه موثر هیدروتراپی یا ورزش در آب باید به موارد زیر توجه کرد

پی ریزی برنامه

هدف درمان

پیش از طراحی امکانات آبدرمانی، در نظر گرفتن جمعیت بیماران، تعداد افرادی که از آنها استفاده خواهند کرد و نحوه استفاده از امکانات حائز اهمیت است. بیمارانی که از درد، درد حین حرکت، محدودیت دامنه حرکتی مفصل، ضعف، ادم، ضعف هماهنگی و تعادل رنج می برند همگی می توانند از این نوع درمان بهره ببرند.

برنامه تمرینی می تواند بر روی یک یا هماهنگی این مشکلات تمرکز یابد. برنامه هارا ممکن است با در نظر داشتن یک هدف مشخص، مثل توانبخشی ورزشی و سنگین تر شدن کار بیمار، پیش برد هریک ار جلسات ممکن است روی شل کردن، آمادگی هوازی یا ترکیبی از هر دو تاکید نماید. صرفنظر از اهداف در نظر گرفته شدهبرنامه، طراحی امکانات باید نیازهای بیمار و درمان کنندگان را برآورده سازد.

تسهیلات آبی

پیش از مشورت با یک معمار، تعیین امکانات مورد نیاز برای برنامه آبدرمانی از اهمیت بسزایی برخوردار است، ملاحظات و محدودیت های مربوط به مکان، ابعاد و استقرار استخر باید مورد لحاظ قرار گیرد. عوامل زیر باید مد نظر قرار گیرد.

عمق آب

میزان عمق آب بستگی به نوع برنامه بیماریهایی که باید درمان شوند، دارند. به عنوان مثال، فیزیوتراپیست هایی که از روش Bad Ragaz استفاده کنند، میزان عمق آب در تمامی مراحل یکسان است و ترجیحا بیشتر از سطح سینه نیست اگر فقط افراد بزرگسال از استخر استفاده نمایند در نتیجه نیازی به آب کم عمق نیست. از طرف دیگر چنانچه برنامه توانبخشی ورزشی یا هوازی مدنظر باشد، برنامه تمرینی باید در آب عمیق انجام شود، در این قبیل تمرینات ممکن است به آب عمیق تر و خنک تر احتیاج شود. تغییر عمق از طرف کف متحرک استخر، پله و یا سطح شیبدار امکان پذیر می شود. سطوح قابل حرکت با سیستم بالا برنده هیدرولیک کار می کنند. آب به عنوان یک مایع لیز کننده عمل کرده و به استخر اجازه حرکت به بالا و پایین می دهد. کف استخر را می تواند در هر جلسه تنظیم کرد.تنظیم کف استخر در یک عمق برای افرادی که از قامت های متفاوت برخوردارند، مشکل ایجاد می کند.این قبیل استخرها بسیار نادر و پر هزینه هستند. استخرهای پلکانی امکان تنوع در عمق را فراهم می آورند، ئهمینطور استخرهای شیبدار از این نظر منسبند. میزان افت شیب باید یک اینچ در طول هر 16 اینچ باشد.

درجه حرارت آب

دمای مطلوب استخر درمانی بین 33 الی37 درجه سانتی گراد است. این دما برای تمرینات هوازی مناسب نیست. دمای یک استخر شنا بین 27 الی 30درجه سانتی گراد است. چنانچه تمرینات هوازی مدنظر یک برنامه تمرینی باشد باید از استخر مجزا با آب گرمتر جهت تمرینات کششی، تقویتی و شل کردن استفاده کرد. تعداد و نیازهای بیمارانی که از استخر استفاده می کنن، به توجیه هزینه اضافه کردن یک استخر سردتر یا گرم تر دوم، کمک می نماید.

طراحی

محیط اطراف استخر

محیط استخر در یک مجموعه ورزشی یک محیط کنترل شده است دسترسی مستقیم به محل استخر از محیط خارج از آن، توصیه نمی شود. چرا که کاهش از دست دادن دما و جلوگیری از کوران هوا بسیار اهمیت دارد. محیط استخر و راه روهای اطراف آن باید برای عبور صندلی چرخ دار با برانکار، به اندازه کافی وسیع باشد. دستگیره و نرده های تعبیه شده برروی دیوار برای افرادیکه از تعادل و هماهنگی مناسبی برخوردار نیستندو از عصا و واکر استفاده می کنند،بسیار صودمند خواهد بود. باز شدن درها باید به آسانی انجام شود و باز بماند تا بیبمارانیکه عصا، برانکار یا صندلی چرخدار دارند بتوانند بدون خطر داخل محیط استخر شوند، درهای خارجی باید به قفل مجهز باشند و چنانچه هیچیک از کار کنان استخر حضور نداشته باشند، درها باید بسته باشند. در صورتیکه کف استخر متحرک باشد، کلید جعبه برق آن باد در مواقعی که از استخر استفاده نمی شودريا، برداشته شود. و کف استخر در بالاترین حد قرار گیرد. پذیرش و اتاق انتظار هم باید به اندازه کافی وسعت داشته باشد تا امنیت رفت و آمد بیماران با صندلی چرخدار را تضمین نماید، و فضای کافی برای پارک صندلی داشته باشند تا باعث مسدود شدن راه نشوند.

آب آشامیدنی و نوشابه های غیر الکلی و تلفن باید در دسترس باشد. رختکن بیمار باید طوری طراحی شود تا افرادی که دادرای صندلی چرخدار هستند، به راحتی بتوانند از آن استفاده کنند. صندلی، نیمکت، آینه، دستشویی و وسایل خشک کردن مو باید تعبیه شود. رختکن مخصوص کارکنان و تشکیلات اداری هم مورد نیاز است. محیط اطراف استخر نباید لغزنده باشد و باید شیب خیلی کمی به سمت سیستم زه کشی داشته باشد. میزان افت شیب باید 1 اینچ در طول هر 24 اینچ باشد. کانال زه کشی مناسب در قسمت دوش و هر جایی که آب جمع می شود باید تعبیه شود. درجه حرارت مناسب هوا باید بین 20 الی 25 درجه سانتی گراد باشد. حفظ درجه حرارات هوا در حداقل قبول در محل استخر و نواحی اطراف آن برای راحتی بیماران و کارکنان، حائز اهمیت بسیار است. درجه حرارات 25 درجه سانتی گراد و میزان رطوبت 55 درصد در محیط استخر بسیار ایده آل است. به دلیل تبخیر پیوسته آب استخر و برای تهویه هوا دستگاههای مناسب تهویه باید نصب شوند به طوری که بتوانند در هر ساعت 10 تا 12 بار محوطه را تهویه نمایند.

استخرهای درمانی باید مجهز به تلفن و زنگ خطر باشند. تجهیزات صوتی باید به گونه ای باشد که کلیه کارکنان در قسمت های دیگر ساختمان قادر به شنیدن واضح آن باشند. باید زنگهایی با صداهای مختلف وجودداشته باشد تا با شنیدن آن کارکنان از محل حادثه باخبر شوند و میزان واکنش ها نباید بیشتر از 10 ثانیه به طول انجامد. کلیه پرسنل باید به طور مداوم برای انجام عملیات احیاء یک یا دونفره مورد آموزش قرار و آزمایش قرار گیرند. کلیه پرسنل باید آمادگی لازم جهت انجام عملیات در مواقع اضطراری را داشته باشند.

موثر ترین سیستم زنگ خطر وجود کلیدها یا طنابهایی است که به سادگب در دسترس همگان بوده تا به موقع از آن استفاده شود. نیز ممکن است درمانگر از یک سیتم فعال کننده اضطراری از راه دور، به صورت گردنبند استفاده نماید. این بهترین سیستم است چراکه درمانگر می تواند در عین ماندن کنار مصدوم سیستم را نیز فعال کند. اتاقی باید در کنار استخر تعبیه شود که وسایل شیمیایی، نظافت و غیره در آن نگهداری شود. اتاق فنی باید از محیط استخر جدا بود اما باید نزدیک باشد چرا که در این صورت نیاز به لوله کشی بهتری داریم و هزینه ها و نیز گرمای هدررفته کمتر خواهد شد.

حوله و لباس شنا از مهمترین وسایل آب درمانی هستند. بنابر این در هر استخرمحلی باید وجود داشته باشد که آنها را جمع کرده، تمیز نموده و در محل مناسب نگهداری کنند.

استخر

اندازه ها و اشکال مختلفی از استخر های درمانی وجود دارد. با این وجود، متداول ترین شکل آن مستطیلی و دایره ای است. اندازه آنها می تواند متفاوت باشد. اما باید به اندازه کافی بزرگ و عمیق بده تا امکان انجام اقسام مختلف تمرینات توانبخشی و باز آموزی راه رفتن، در آب میسر باشد. سطح کف استخر نباید لغزنده بوده و رنگ آمزی محیط باید ملایم باشد. بهتر است محل ورودی و خروجی استخر و نیز هر گونه تغییر عمق آب را با رنگی متضاد رنگ آمیزی نمود.

ورود به استخر و خروج از آن

کلیه افراد اعم از کارکنان وبیماران باید پیش از داخل شدن به استخر و پس از خارج شدن بدن خود را با صابون تمیز بشویند، گرفتن دوش پیش از انجام تمرینات در آب سطح بالای بهداشت را تضمی می کند و دوش گرفتن پس از انجام تمرینات سبب پاک شدن مواد شیمیایی از روی پوست می شود. روش های متفاوتی برای وارد شدن به استخر و یا خارج شدن از آن وجود دارد که همه آنها بستگی به طراحی استخر، تعداد بیمارانی که در یک جلسه برای درمان مراجعه می کنند و همچنین میزان ناتوانی آنها دارد. بینارانی که توانایی راه رفتن دارند، در استفاده از پلکان، پاگردها و حتی نردبان ها نباید مشکلی داشته باشند. بنابر چنین وسایلی باید علاوه بر تعبیه مناسب دارای علایم هشدار دهنده نیز باشند. برای بیمارانی که قادر به راه رفتن نیستند، می توانند از صندلی چرخدار، صندلی چرخان و بالابرهای مخصوص طراحی شده برای داخا آب استفاده کنند. ورودی های هم سطح برای همه افراد مفید است.مثلا کفی های متحرک اعم از وضیت راه رفتن می تواند مورد استفاده قرار گیرد.

کلیه سیستم های بالابر هیدرولیکی، بالابرها، صندلی های چرخدار و دیگر وسایل استخر باید به طور مرتب کنترل و آزمایش شوند. وسایل معیوب، کابلهای خراب و هرگونه اشکالی که در بزرسیها مشاهده میشود، باید بلافاصله تعمیر و یا تعویض گردد تا سلامتی بیماران و کارکنان تضمین شود.

فشار آب از فشار اتمسفر بسیار زیادتر است، هرچه عمق آب بیشتر باشد فشار هیدروستاتیک و اثراتش بر بخش های غوطه ور بدن نیز بیشتر می شود. در نتیجه تنفس سخت تر می شود چرا که فشار آب طی عمل دم بر دیواره قفسه سینه اثر می گذارد و این امر برای بیماران قلبی، افراد سلخورده و بیمارانی که از ظرفیت حیاتی کمی برخوردار هستند نکته قابل توجهی است. این قبیل بیماران باید به آرامی داخل استخر شوند.

تصفیه آب

مسؤولین و بازرسان سازمان بهداشتی از تسهیلات آبی عمومی با تعداد زیاد مراجعه کنندگان، انتظار دارند که استاندارد بالایی از پاکی آب را حفظ نمایند. یکی از متداول ترین و موثرترین مواد شیمیایی کلرین است. از دیگر مواد شیمیایی می توان به برمین که برای پوست هم مناسب تر است و ازن که مستلزم به داشتن سیستم پشتیبانی است، اشاره کرد.

کلرین را می توان به صورت مایع و با استفاده از دستگاه اتوماتیک به آب اضافه نمود و یا به طور دستی دانه هایی از آنرا در آب ریخت. درجه کلرین آب باید بین 1.5ppm تا 3 و سطح کلرین آزاد بین 0.5 تا1.5 ppm حفظ شود و میزان آن حد اقل روزی دوبار آزمایش شود، یک بار پیش از شروع اولین جلسه در روز و یک بار هم آخر وقت. این عمل باعث حفظ سلامتی استفاده کنندگان در برابر باکتری های موجود در آب و بیماری می شود. نکته حائز اهمیت تعویض کامل آب هر 4 ساعت یکبار است. این عمل باعث می شود تا مواد شیمیایی که در طول روز به آب استخر اضافه می شود، در کل استخر به درستی پخش شده و  همچنین آزمایش غلظت واقعی مواد شیمیایی در آب در طی روز با دقت بیشتری انجام شود.

نگهداری مواد شیمیایی در یم سطح مطلوب بسیار مهم است. به عنوان مثال، میزان کلرین با قلیایی بودن آب رابطه مستقیم دارد. pH مطلوب بین 7.5 تا 8 می باشد و pH زیر 7.3 نشاندهنده خاصیت اسیدی آب بوده که باعث حساسیت پوستی و سوزش چشم ها می شود. چنانچه pH  همیشه در پایین ترین میزان خود باشد، بیمارن و کارکنان ممکن است متوجه شوند که لباسهای شنای آنها زودتر از معمول فرسوده می شوند. در صورت پایین بودن pH می بایست به آب کربنات سدیم و در صورت بالا بودن pH اسید هیدروکلریک به آن افزود.

از دیگر آزمایشاتی که مرتب باید روی آب استخر صورت گیرد می توان به میزان سختی آب، ترکیبات مس موجوددر آب و آزمایشات میکروب شناسی اشاره کرد. نتایج کلیه آزمایش ها باید در پرونده ای ثبت و نگهداری شود.

زمان یندی

تعیین تعداد افرادی که به استخر مراجعه می کنند بسیار مهم است چرا که بر اساس آن باید تعداد کارکنان مورد نیاز و کلاسها را برنامه ریزی کرد. درمان کنندگان نباید به طور مداوم و بدون استراحت، بیش از 2 ساعت در آب باشند. چنانچه زمان درمان طولانی باشد، استراحت های مقطعی برای جلوگیری از بروز خستگی مفرط ضروری است.

پس از تعیین ساعت درمان، برنامه ریزی کلاسها باید انجام شود. برخی از بیماریها مثل آرتریت، باعث خشکی صبحگاهی می شوند.بنابر این کلاسهای مربوط باید در اواسط روز که مفاصل انعطاف پذیرتر می شوند، تشکیل شود. بیمارانیکه جهت انجام تمرینات از داروهای مختلف (مثلا مسکن یا داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی) استفاده می کنند، باید در زمان بندی توجه خاصی به آنها شود، خصوصا اگر نیازمند این باشد که پیش و یا پس از جلسات درمان در آب به پزشک مراجعه کنند. برای هر بیمار یک پرونده در نظر گرفته شود. در این پرونده رضایت نامه بیمار که توسط خود وی امضا شده برگه ارجاع یا ترخیص بیمار با مهر پزشک، فرم ارزیابی بیمار، اهداف برنامه درمانی وی و AET  مناسب شرایط بیمار ثبت و نگهداری می شود. بدون ارجاع پزشک تحت هیچ شرایطی درمان نباید انجام شود. کارت برنامه بیمار در برگیرنده نام ، آدرس، شماره تلفن بیمار و نام و شماره تلفن پزشک معالج وی می باشد. از دیگر مواردی که در این کارت ثبت می شود می توان به هر گونه موارد منع درمان در استخر، داروهای مورد مصرف بیمار، تاریخ شروع درمان وی، روز و تاریخ جلسات درمانی، نام و مرحله AET مورد استفاده بیمار، نتیجه ازیابیهای فیزیکی وی و اهداف برنامه اشاره نمود. درمان کننده همچنین می تواند اطلاعات کمی که به عملکرد بیمار مربوط می شود را در کارت مخصوص وی به طور روزانه، ثبت کند. این اطلاعات می تواند شامل سطح انگیزش بیمار، تغییرات حاصل در میزان یا الگوی درد، افزایش یا کاهش تکرار حرکات و غیره باشد. بنابر این کارت بیمار باید به اندازه ای باشد که بتوان تمام موارد فوق را در آن ثبت نمود. یک کلاس یا جلسه درمان در آب ممکن است اشکال بسیار متنوعی داشته باشد. کلاس ممکن است شامل بیماران دچار عوارض عمومی از جمله کسانیکه دارای ناراحتی های شانه و کمر هستند باشد. ممکن است تنها بیمارانی راکه یک وضعیت خاص مثل تعویض کامل زانو، دارند در برگیرد یا ممکن است کلاس مختلط باشد. انجام تمرینات می تواند به صورت یک به یک انجام پذیرد. یعنی یک بیمار بایک درمانگر و یا اینکه بیمار می تواند به تنهایی بر اساس یک پروتکل تنظیم شده ب تنهایی ورزش نماید. یک برنامه استخر می تواند ترکیبی از کلاسهای مختلف را در کنار هم داشته باشد.

تعیین موارد منع کاربرد تمرین در آب

همه بیماران باید برای پیدا کردن موارد منع کاربرد تمرین در آب مورد بررسی قرار گیرند تمام محلهای آب درمانی باید موارد منع کاربرد نسبی و مطلق تمرین درآب را برای خود لیست کنند. پارامترها بستگی به نوع برنامه و خصوصیات جمعیتی بیماران تحت درمان دارد. برخی از موارد عدم کاربرد درمان درآب عبارتند از:

1. بیماری های ناشی از آب آلوده مثل حصبه، وبا و اسهال
2. تب بالاتر از 38 درجه سانتیگراد
3. نارسایی قلب
4. بیماری های کلیوی (بیمار مایع از دست داده را نمی تواند جبران کند)
5. اختلالات گوارشی
6. بیماری های عفونی
7. زخم های باز
8. راش های پوستی مسری
9. پارگی پرده گوش
10. بی اختیاری در کنترل ادرار و مدفوع
11. قاعدگی بدون حفاظت داخلی
12. سرع
13. فشار خون غیر طبیعی
14. انجام پرتو درمانی (طی سه ماه اخیر)
15. پایین بودن ظرفیت حیاتی ریه

بیمانی، که از فشار خون بالا یا پایین رنج می برند، باید در فواصل کوتاه زمانی مورد درمان در آب قرار بگیرند و مرتب باید به آنها استراحت داد  و به آنها یاد آور شد که در صورت بروز سر گیجه یا حالت غیر عادی دیگر سریعا درمانگر خود را  در جریان قرار دهند. بیمارانیکه از عفونتهای پوستی مثل قارچ رنج می برند، باید قبل از شروع جلسات آب درمانی مداوا شوند. پیشگیری های لازم باید درمورد بیمارانی که دچار نقص سیستم دفاعی بدن می باشند، صورت گیرد. این قبیل بیماران درصورتیکه دارای جراحتهای پوستی و یا زخم باز باشند، نباید در استخر مورد درمان قرار گیرند.

بیماران دارای سمعک می توانند از جلسات تمرین درمانی در آب استفاده نمایند، مشروط بر اینکه به زیر آب فرو نروند. بیماران دچار عقب موندگی شدید زهنی نیاز به نظارت دقیق و کمک در آب و خارج آن دارند.

برنامه توانبخشی در آب

یک برنامه مفید و موثر با جمع آوری اطلاعاتی پیرامون بیمار و ارزیابی دقیق اختلال عملکرد( dysfunction) وی آغاز می شود. پس از حصول این اطلاعات، درمان کننده باید مشخص نماید که آیا AET برای درمان بیمار مناسب است یا خیر. درصورتیکه آبدرمانی برای بیمار درنظر گرفته شود، درمان کننده باید اهداف علمی و عینی درمان را مشخص نماید. برنامه تنظیمی درمان کننده باید به وضوح، تحقیق اهداف وی را بیان کند. هر هدف معینی، باید نتیجه قابل اندازه گیری داشته باشد و به طور مرتب مورد ارزیابی مجدد قرار گیرد.

ارزیابی اختلال عملکرد

همانطور که قبلا اشاره شد، گردآوری اطلاعات کافی به منظور ارزیابی دقیق اختلال عملکرد بیمار و اینکه آیا تمرین درمانی در آب برای وی سودمند خواهد بود یا نه، بسیار ضروری است. این اطلاعات شامل ارزیابی های فیزیکی و گرفتن شرح حال و سابقه فردی بیمار می شود.

ارزیابی فیزیکی

ارزیابی فیزیکی بیمار اطلاعات قابل سنجشی را فراهم می آورد که در جهت تعیین اهداف برنامه و موارد عینی بسیار مفید خواهد بود. درمان کنندگان باید اطلاعات زیر را در خصوص بیمار جمع آوری کند.

1. اختلالات وضعیتی
2. وضعیت بیمار و اختلالات مربوط به راه رفتن
3. فعالیت های زندگی روزانه و ظرفیت عملکردی
4. دامنه حرکتی مفصل (ROM) (فعال و غیر فعال)
5. آزمایشات مقاومتی عضلانی
6. ظاهر بیمار (مثل تورم، آتروفی)
7. میزان و درجه درد (معیار1 تا 10)

شرح حال بیمار

این قبیل اطلاعات شامل جزعیاتی است که می تواند در نتیجه برنامه تاثیر بگذارد. این اطلاعات شامل:

1. مشخصات فردی بیمار
2. تاریخچه سلامت عمومی بیمار
3. تاریخچه بیماری و اطلاعات مربوطه (مثل تاریخ صدمه و شروع درد)
4. علائم و نشانه های بیماری در 24 ساعت گذشته
5. وضعیت بیمار پس از عمل جراحی
6. ارزیابی تواناییهای وی در آب و احیانا نیزان ترس بیمار از آب

برنامه درمانی در آب

برنامه درمان در آب بر اساس ارزیابی های فیزیکی، شرح حال بیمار، وضعیت روانی وی و انگیزه بیمار جهت بازگشت به کار و فعالیت تنظیم میشود. طرح یک برنامه مراقبت برای مشخص کردن رویکردهای درمانی که بیشترین مطابقت با هدف برنامه توانبخشی را دارند، ضروری است. تعریف، هر هدف باید یک نتیجه قابل اندازه گیری، تستهای قابل تکرار و زمان مورد انتظار برای حصول آنرا، در برگیرد. درمان کنندگان باید قادر به ثبت تغییرات اتفاق افتاده باشند.

برنامه باید شضامل اهداف کوتاه مدت و بلند مدت  باشد. هدف بلند مدت عموما عبارت است از نتایج قابل اندازه گیری مورد انتظار در انتهای دوره مشخصی از برنامه یا نتیجه نهایی کلی برنامه. اهداف کوتاه مدت در برگیرنده تمامی اجزاء مورد نیاز لازم جهت دسترسی به هدف بلند مدت است. این برنامه ها ممکن است مهارت یافتن در هر مرحله از تمرینات، تکنیک های ورزشی مورد لزوم و روش های درمانی اضافی برای توانبخشی بیماران را در برگیرد. درمانگرها باید موارد جزئی ذیل را در نظر بگیرند:

1. تناوب درمان (2تا5 بار در هفته)
2. شدت درمان معمولا بر اساس شدت بیماری در شروع درمان تعیین می شود.
3. زمان شروع تمرینات در آب (این امر بستگی به صدمه یا عارضه بیمار دارد و اینکه آیا زخم های باز یا محدودیت حرکتی وجود دارد یا نه)
4. مدت زمان جلسات تمرینی در آب

اجرای برنامه درمانی در آب

پس از تنظیم برنامه درمان در آب، تعیین روش های خاص و مراحل تمرینی در جهت دستیابی به اهداف از پیش تعیین شده، توسط درمان کننده باید صورت پذیرد. بیمارانی که برای انجام عمل جراحی آماده می شوند، مراحل تمرینی سریعتری باید داشته باشند. پزشکان معمولا در چنین مواردی اعمال جراحی را به تعویق می اندازند تا تون عضلانی و دامنه حرکتی بیمار به شرایط مناسب برسد. تمرین در آب پیش از جراحی باعث بهبود نتایج عمل و افزایش انگیزه بیمار برای ادامه تمرینات پس از انجام جراحی می شود.

بدون در نظر گرفتن شرایط بیمار، در آب، طراحی مراحل پیشرونده تمرین در آب به منظور به حداکثر رساندن عملکرد بیمار صورت گیرد. پنج مرحله پیشرفتی برای بیمار در نظر گرفته می شود:

1. مرحله حاد و پس از عمل
2. مرحله ابتدایی
3. مرحله میانی
4. مرحله پیشرفته
5. مرحله نهایی و پا گذاشتن به خشکی

مرحله اول – مرحله حاد و پس از عمل

در این مرحله، علارقم وجود درد شدید، اتهاب، تورم و کم شدن تحرک و عملکرد بیمار، وی باید تمرینات خود را سریعا شروع کند که ترجیحا ظرف 24 ساعت پس از از عمل یا صدمه باید اقدام به شروع تمرینات نماید. در صورت لزوم می توان روی زخم های باز را با باندهای ضد آب پوشانید. تمرین در آب گرم باعث کاهش درد و تحرک فرآیند ترمیم شده و عواقب بی حرکتی را کاهش می دهد.

اولویت های تمرین عبارتند از:

1. تمرینات ملایم تقویتی و دامنه حرکتی مفاصل دیستال و پروگزیمال ساختارهای در حال ترمیم باید بلافاصله و به طور همزمان انجام شوند، مگر اینکه منع کاربرد وجود داشته باشد.
2. کشش ملایم ساختارهای در حال ترمیم
3. حرکت ملایم و نرم ساختارهای در حال ترمیم، با استفاده از مقاومت آب و بدون ایجاد درد
4. استفاده از سایر مدالیتهای درمانی (مثل کشش، یخ، اولتراسوند) به کاهش درد و انجام آسانتر تمرینات کمک کند.

مرحله دوم – مرحله ابتدایی تمرین

در این مرحله، کاهش عمومی در شدت علایم بارز بیماری به وجود می آید. علائم از قبیل دردهای متفاوت، التهاب و تورم، متوسط، عملکرد و حرکت کاهش یافته در ساختارهای در حال ترمیم هنوز وجود دارد.

اولویت های تمرین در این مرحله عبارتند از:

1. انجام تمرینات کششی خاص
2. استفاده از وسایل کمکی جهت افزایش دامنه حرکتی با بهره گیری از مقاومت آب به تنهایی.
3. انقباض عضلات بدون افزایش قابل توجه درد
4. بازپروری یا حفظ قدرت عضلات اطراف ساختارهای در حال ترمیم

مرحله سوم – مرحله میانی تمرین

در مرحله سوم، دردهای متناوب به حداقل خود رسیده و دیگر علایم نیز ناچیز است. بنابراین بیمار با استفاده از وسایل مقاومتی خاصی شروع به افزایش قدرت و انجام انقباضات عضلانی بدون درد کند. هماهنگی عصبی – عضلانی بیمار باید طبیعی باشد و ساختارهای پیرامون ناحیه باید حداقل 50 درصد از نیرو و دامنه حرکتی خود را بازیافته باشد.

اولویت های این مرحله عبارتند از:

1. انجام تمرینات کششی
2. انجام تمرینات مقاومتی پیشرونده متوسط با در نظر گرفتن اصول کار در آب مثل سرعت، تلاطم و مساحت.
3. انجام حرکات در دامنه کامل

مرحله چهارم – مرحله پیشرفته تمرین

هدف مشخص از این مرحله، افزایش تحمل و قدرت عضلانی و دامنه حرکتی تا 90درصد حالت طبیعی برای بیمار است. برخی از بیماران ممکن است هرگز به مراحل بالاتر از این مرحله صعود نکنند.

اولویت های این مرحله عبارتند از:

1. تمرینات مربوط به انعطاف پذیری و دامنه حرکت
2. تمرینات مقاومتی حداکثر
3. تحمل عضلانی (حداکثر تکرار)
4. هماهنگی عصبی عضلانی

مرحله چهارم – مرحله پیشرفته تمرین

هدف مشخص از این مرحله، افزایش تحمل و قدرت عضلانی و دامنه حرکتی تا 90درصد حالت طبیعی برای بیمار است. برخی از بیماران ممکن است هرگز به مراحل بالاتر از این صعود نکنند.

اولویت های این مرحله عبارتند از:

1. تمرینات مربوط به انعطاف پذیری و دامنه حرکت
2. تمرینات مقاومتی حداکثر
3. تحمل عضلانی (حداکثر تکرار)
4. هماهنگی عصبی – عضلانی

مرحله پنجم – مرحله تکمیل و شروع حرکات در خشکی

این مرحله رای بیمارانی در نظر گرفته می شود که قادر به  انجام برنامه های خشکی و آب هستند. تمرینات در آب در این مرحله شامل تمرینات هوازی نیز می شود. در این مرحله درمان کننده باید شروع به برنامه ریزی جهت انجام حرکت های آبی مداوم در منزل یا استخر های عمومی نماید. برنامه های نگهدارنده مداوم به بیمار کمک می کند تا میزان عملکردهای کیفیت زندگی و میزان استقلال خود را بهبود بخشد. از بستری شدن به مدت طولانی جلوگیری می کند و مهارت در فعالیت های زندگی روزمره ره می افزاید.

برنامه های تنظیمی برای انجام در خشکی باید بر روی بازگرداندن قدرت و تحمل عضلات عضو آسیب دیده و همچنین کل بدن ترتیب داده شود. ورزشکاران باید درمورد سرعت، قدرت و چالاکی مورد راهنمایی قرار گیرند. تمرینات باید از آب شروع و به خشکی ختم شود.

به طور کلی، بیمار زمانی می تواند به مرحله بعدی ره پیدا کند که تمرینات اشاره شده را 3 مرتبه بدون افزایش درد و اثرات متعاقب آن انجام دهد. در برخی از موارد با توجه به وضعیت بیمار ممکن است مدت زمان بیشتری صرف انجام تمرینات یک مرحله شود تا وی بتواند به مرحله بعدی وارد شود.

ارزیابی برنامه آبی

درمان کننده باید تمامی مراحل پیشرفت بیمار را ثبت نماید، خواه این نتایج مثبت باشد خواه منفی. گزارش دقیق به ارزیابی برنامه بر اساس اهداف از پیش تعیین شده کمک می نماید. عملکرد بیمار باید به طور مداوم بررسی شود تا بتوان مقایسه ای از مراحل پیشرفت وی به دست آورد.

درمان کننده باید اهداف را مشخص نموده و آنهارا به اندازه گیری ها و آزمایشات خاص مربوط سازد. اهدافی را که بدانها دست پیدا نموده، حذف نماید و در صورت نیاز اهداف جدیدی را با توجه به وضعیت بیمار و شیوه زندگی وی، اضافه نماید.

تیم توانبخشی

پیشرفت و بهبود وضعیت بیمار اغلب حاصل کار گروهی افراد با تخصص های متفاوت علمی است. هر یک از افراد گروه وظیفه خاصی را در مراحل درمانی به عهده دارند. اعضاء گروه به طور مداوم با هم در ارتباط بوده و از اهداف اساسی برنامه آگاهی دارند.

مدل های فراوانی از برنامه ها وجود دارند که با داشتن پروتکل های مشترک به طوری که هر یک از اعضای تیم از آنچه دیگران انجام می دهند آگاه باشد، به راحتی قابل اجراست. روش های مختلف درمان ممکن است با هم تداخل پیدا کنند، اما یکپارچگی و ادامه درمان بیمار بسیار مهم است.

یک تیم توانبخشی می تواند شامل یک جراح یا یک پزشک، یک فیزیو تراپیست یا کاردرمان  و سایر درمان کنندگان، یک متخصص حرکت شناسی، فیزیولوژیست ورزشی و مربی تمرینات آبی باشد.

جراح یا پزشک مسئول تشخیص بیماری و انجام عمل جراحی می باشد. همچنین پزشکان پیشنهادات و اطلاعاتی را در خصوص درمان یا موارد منع درمان می تواند ارائه کنند.ارزیابی بیمار وتصمیم گبری در مورد جزئیات درمان از وظایف درمان کننده می باشد. کلیه افراد حرفه ای درگیر در درمان بیمار و انجام برنامه های پیش بینی شده، باید از وضعیت سلامت بیمار همچنین وضعیت پزشکی وی مطلع باشند. بسیار با اهمیت است که بیمار فقط از نظر مشکل خاصی که به دلیل آن ارجاع شده، درمان گردد. مدارک و سوابق دقیق بیمیر از رخدادهای به وقوع پیوسته باید با توجه به محدودیت های آئین نامه های کاربردی، نگهداری شوند.

در اغلب موارد، درمان کنندگان با سایر متخصصین همچون حرکت شناسان و فیزیولوژیستهای ورزش همکاری دارند تا برنامه آب درمانی را به نحو احسن به انجام برسانند. این نکته حائز اهمیت است که این گروه ار اعضا باید از پزشک یا درمان کننده مستقیم بیمار پیروی کنند و تنها روش های درمانی را مجاز به استفاده از آنها هستند و در چارچوب قانون است، بکار برند. این گروه باید گزارشات خودرا به پزشک معالج ارائه دهند همچنی ارزیابی مهارتهای آبی بیمار و آماده سازی وی جهت انجام تمرینات نگهدارنده پس از ترخیص بر عهده آنان می باشد. پس از ورود بیمار به جامعه، گروه توانبخشی بر اساس دستورات درمان کننده و متخصصین درمان در آب، برنامه خودرا ادامه می دهند. گزارش ادامه تمرینات به پزشک مربوطه واصل می شود در این مرحله هم درمان بر اسا نیازهای بیمار انجام می شود و در نهایت بیمار است که میزان پیشرفت و موثر بودن برنامه تمرینی را ارائه می کند.

دستورالعمل مشترک این امکان را فراهم می آورد که یا A: آموزش دهنده تمرینات به خوبی برنامه توانبخشی را اجرا کند یا B: بیمار دستورات درمانگر یا پزشک متخصص را اجرا کند.